Agnieszka Bugała, Ulmowie. Sprawiedliwi i błogosławieni, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2023
Uboga wielodzietna rodzina z Markowej na podkarpaciu została 10 września 2023 roku wyniesiona na ołtarze. Zamordowano ich, ponieważ ukrywali na swoim strychu Żydów. Ci, których przyjęli pod swój dach, też zginęli. Można by rzec, historia bez happy endu, a podczas II wojny światowej podobny los spotkał przecież wielu z tych, którzy pomagali Żydom. Dlaczego zatem to właśnie Wiktoria i Józef oraz Stasia, Basia, Władek, Franciszek, Antoś i Marysia oraz Maleństwo, które nie zdążyło tu, na ziemi, otrzymać imienia, zostali beatyfikowani? Na to pytanie odpowiada w książce „Ulmowie. Sprawiedliwi i błogosławieni” Agnieszka Bugała. Autorka niczym detektyw ruszyła śladem Ulmów, przestudiowała tysiące stron dokumentów, przeprowadziła wzruszające rozmowy z członkami rodziny i sąsiadami zamordowanych, by z tych elementów zrekonstruować codzienność swoich bohaterów. Życie tej rodziny to Ewangelia w praktyce. Pani Agnieszka pisze o nich tak:
Konsekwentnie, dzień po dniu, robili to, co sobie i Bogu przyrzekli – uczciwie i wiernie. I choć Kościół, uznawszy męczeństwo, nie musiał dowodzić heroiczności cnót ich życia, stojąc tu, na drodze, przy której kiedyś znajdował się dom Wiktorii i Józefa, przeczuwam, że to właśnie małżeńska codzienność, otwartość na przyjmowanie kolejnych dzieci, uczciwość, umiarkowanie w zdobywaniu dóbr materialnych i szacunek, który sobie okazywali, będzie tym, co wielu zapragnie u Wiktorii i Józefa podpatrzeć, a potem naśladować. Zwykłe dni wypełnione pracą, trudem i uśmiechem, bez pośpiechu, bez rozgłosu. Benedyktyńska reguła ‘ora et labora’ w wersji małżeńskiej. Recepta na rodzinne szczęście.”
Książka jest napisana dynamicznym, barwnym językiem typowym dla reporterskiego stylu Autorki. Dodatkowym atutem są niepublikowane nigdzie indziej zdjęcia rodziny Ulmów oraz te, które wykonał Józef Ulma, człowiek niezwykle uzdolniony w wielu dziedzinach.
24 marca 2024 roku przypada 80 rocznica męczeńskiej śmierci Ulmów. Może to dobra okazja, by poznać ich lepiej?
Agnieszka Kępowicz
Posłuchajmy, co o swojej książce mówi Autorka: